J A V A
Maandag 2 augustus 2004 - dag 9
We vertrekken om 8.00 uur na een goed ontbijt naar het vliegveld in Padang. We zullen vandaag Sumatra verlaten en kunnen alvast terugkijken op een prachtige week. Op onze vliegtickets staat dat we om 9.00 uur zouden vertrekken maar omdat Garuda Airlines de tijden van de binnenlandse vluchten elke maand verandert, zullen we pas om 13.00 uur vertrekken. Zodoende kunnen we het rustig aandoen en rijden nog zeker 2 uur door de Anai vallei en langs prachtige bergen.
Op het vliegveld wordt alles perfect door Salim geregeld en na afscheid van hem en de buschauffeur en busboy te hebben genomen, zullen we nog ongeveer een uur moeten wachten voordat we kunnen vertrekken richting Jakarta.
Na een vlucht van ongeveer 1,5 uur landen we op het moderne en grote Soekarno-Hatta vliegveld in Jakarta en worden hier opgewacht door onze Javaanse gids, Oma Nancy, de buschauffeur en ook weer een zo’n attente bijrijder ( hij deelt ook regelmatig snoepjes uit in de bus en staat na elke stop klaar met een flesje desinfecterende zeep, want je weet maar nooit).Na het rustige Sumatra komen we nu in het zeer drukke Jakarta, een stad met 15 miljoen inwoners. Het is een mengelmoes van moderne kantoorflats tot een sloppenwijk bij en onder de bruggen. Tijdens de ongeveer 1 uur durende rit naar het Ibis-hotel krijgen wij van Nancy een plattegrond van Java met daarop aangegeven waar we zullen overnachten en hoe de af te leggen route loopt. Na aankomst even opfrissen en daarna gaan we even naar een winkelcentrum, iets verderop. Nancy waarschuwt ons ook voor de grote criminaliteit,zodat je hier niet alleen door de stad moet gaan maar in een groepje, dus dat doen we dan ook. Na ongeveer 50 meter van het hotel komen we op een kruispunt dat we moeten oversteken, dit is een flinke klus want de auto's en motors rijden af en aan. Er staan wel stoplichten maar je krijgt bijna geen kans om over te steken. Dus op hoop van zegen je hand opsteken en dan lukt het wel. Er hangt wel een hele smoglucht over de stad Jakarta, maar dat kan ook niet anders als je ziet hoeveel motors en brommers en auto’s er rondrijden. Je ziet hier ook veel mensen op een brommer of motor rijden met een zakdoek voor de mond tegen de uitlaatgassen.
Wanneer wij aankomen bij het winkelcentrum valt het op dat de auto’s uitgebreid worden gecontroleerd op bommen, want afgelopen weekend is er weer een bomaanslag geweest bij een hotel. Deze controle gebeurt met een spiegel de onderkant van de auto bekijken.
Dinsdag 3 augustus 2004 - dag 10
Om 7.30 uur vertrekken we richting Bandung, maar beginnen eerst met een rondrit door Jakarta, waar we langs het nationaal monument komen (de Zuil van Monas), we kunnen alleen een foto maken van achter een hek. Hier wordt geoefend voor 17 augustus, dit is een nationale feestdag – onafhankelijkheidsdag. Daarna komen we aan bij het huis van Jan Pieterszoon Coen, de architect van het Nederlandse imperium in Oost-Indië. Momenteel is hier het Museum Jakarta gevestigd.
Vervolgens hebben we een sanitaire stop bij een bankgebouw, we vinden dit wel raar, maar er is geen andere mogelijkheid volgens Nancy, en toch heel gebruikelijk. Ook hier staan weer volop verkopers van ansichtkaarten, pennen enz. alleen nog opdringeriger dan op Sumatra want ze blijven ook constant voor de ramen van de bus staan, heel irritant.
We vervolgen onze rit door Jakarta en komen nu bij de oude haven Sunda Kelapa, waar aan de twee kilometer lange kade 's wereld laatste vloten van zeilende houten vrachtschepen liggen afgemeerd. Deze schepen vervoeren meestal hout en worden gelost door mankracht, die voor een zeer klein dagloon werken, tussen EUR 1,50 en EUR 3,=. Van onze groep wilt Leo ook wel even meehelpen, hij loopt dus over de smalle loopplank naar het schip en komt terug met een aantal planken op zijn schouder. Voor hem blijft het bij deze ene keer, dus dan valt het nog wel mee.
Om 10.30 uur brengen we een bezoek aan de botanische tuin in Bogor (het vroegere Buitenzorg), waar we worden rondgeleid door een zeer aardige gids van de tuin, vol met grappen en zeer goed Nederlands sprekend. Voordat we de botanische binnengaan smeren we ons eerst in met muggenmelk met deet in, want dit is hier wel nodig. We zien hier prachtige bloemen en zeer grote palmbomen.
Wanneer we de botanische tuin verlaten en richting bus lopen zien we een man met een open been liggen in de goot. Volgens ons heeft hij zichzelf met opzet verwond om zo medelijden van de toeristen te krijgen en zodoende geld te kunnen krijgen.
Nancy laat ons ook de wijken in Jakarta zien waar veel Hollanders woonden tijdens de VOC-periode en waar alle grote huizen staan, sommigen nu bewoond door de plaatselijke bevolking of er zijn kantoren gevestigd maar ook heel wat huizen staan leeg omdat ze te duur zijn om te kopen en ook het onderhoud is erg prijzig.
Wat ook opvallend is zijn de vele uithangborden met allerlei Nederlandse benamingen erop zoals: doorsmeer (garage) – knalpotpot (uitlaten) – bensin (spreekt voor zich) en afdruk (kopieërwinkels).Verder rijdend komen we langs diverse uitgestrekte theeplantages en langs de weg omhoog over de Puncakpas staan honderden stalletjes, waarvan meer dan de helft leegstaat.
Na een uitstekende lunch op een prachtlocatie rijden we verder en het valt op dat bijna het hele reisgezelschap slaapt, de vermoeidheid begint toe te slaan. Rond 16.30 uur maken we een stop bij de Tjitura-rivier, waar we bij het uitstappen worden we belaagd door veel opdringerige kinderen, die snoep, pennen en hotelzeepjes willen hebben. Harry loopt hier even iets terug naar een brug en maakt een mooie foto van een Javaan met karbouw.
Rond 19.30 uur komen we bij het prachtige Sukajadi Hotel in Bandung.
Hier krijgen we een lijst met optionele excursies en we boeken ze natuurlijk allemaal aangezien we waarschijnlijk hier nooit meer zullen komen, het gaat hier om een bezoek aan de Anklung muziekschool - een diner/opera avond - de zonopkomst bij de Bromo-vulkaan - bezoek aan theefabriek - desa tour en becak tour. We moeten ook RP 100.000 p.p. uitleggen voor de fooienpot.
Woensdag 4 augustus 2004 - dag 11
We vertrekken om 7.30 uur voor een tocht naar de Tangkuban Prahu vulkaan, dit is een actieve vulkaan. Op Java zijn in totaal 35 werkende vulkanen. Daar aangekomen moeten we de bus achterlaten op een parkeerplaats en stappen over in 2 kleine busjes, die ons verder omhoog brengen langs tientallen kraampjes en bovenaangekomen worden we opgewacht door tientallen verkopers van allerlei prullaria. Maar eerst gaan we genieten van het uitzicht en maken prachtige foto's.
We worden opgedeeld in 2 groepen met elk een gids, die ons tekst en uitleg zal geven, alleen heb ik hem niet gehoord, maar wel de ‘begeleiders’ van de gids. We maken een wandeling van 1800 mtr hoogte naar 1400 mtr hoogte. Deze 'begeleiders' waren met ongeveer 12 tot 15 mannen in totaal en omdat de traptreden niet gelijk zijn en ook overal boomwortels zijn, moesten zij ons daarop wijzen. Deze hulpvaardige indo's gaven ondersteuning en ik werd letterlijk op handen gedragen.
Halverwege de tocht naar beneden zit iemand de stam van een koningsvaren te bewerken. Nadat de bast eraf is gehaald komt een heel mooi motief tevoorschijn en hier maakt men o.a. asbakken en kandelaars van. We hebben een schijfje van deze varen meegekregen. Onze gidsen spreken behoorlijk Nederlands en vertellen dus ook over vrouw en kinderen (zwanger en kleine kinderen) en laten ook foto’s zien. Iets verderop bij een plateau, waar men kan uitrusten en eventueel iets kan drinken, vragen ze ook of ze van ons een foto moeten maken, nou vooruit dan maar. Wanneer we op de hoogte van 1400 mtr zijn aangekomen laten onze gidsen eerst de zwavelgaten en de pruttelende warmwaterbronnen zien alvorens ze toeslaan.
Het verkoopspel van onze 'gidsen' gaat beginnen, want we moeten even gaan zitten en ze laten allerlei kettingen en armbanden, pennen, kaarten en stenen eieren zien. Je hoeft niets te kopen zegt de echte gids maar je bent het haast wel 'verplicht' na alle hulp die we kregen. Na veel afbieden hebben we voor onze dochters een setje armband en ketting gekocht, waarschijnlijk veel te duur, maar toch. De andere 'gidsen' blijven bij ons staan en verwachten dat we van hen ook iets kopen maar ik heb geen
zin om dit te doen en we proberen ze gewoon geld te geven maar dit mogen ze niet aannemen want anders raken ze hun vergunning kwijt. Nou dan maar niets. We lopen verder naar beneden waar onze bus staat te wachten maar we worden nog steeds achtervolgd door de zgn gidsen en ook de echte gids loopt mee en hij let goed op dat we geen geld geven maar vindt dat wij iets moeten kopen voor alle moeite. Hoe dichter we bij de bus komen, hoe erger de smeekbedes worden en we vinden dit erg irritant. Nadat we in de bus zijn gestapt gaan ze weer terug naar boven, niet zonder eerst een dodelijke blik naar ons toe, op zoek naar volgende slachtoffers.
Onderweg rijden we langs diverse theeplantages en omdat de opzichter niet aanwezig is zijn de theepluksters bereid, uiteraard tegen betaling, om voor de foto te poseren. We rijden verder naar een theefabriek, waar we een rondleiding krijgen over de productie van blad naar gedroogde thee.
We vervolgen onze weg naar Ciater, dit is een spa-resort gebaseerd op de warmwaterbronnen en wanneer men zin heeft dan kan men hiervan gebruik maken en sommigen doen dit dan ook. De temperatuur van het water is tussen 39 en 42 graden en er wordt aangeraden om niet langer dan 10 tot 15 minuten in het
water te blijven.
Daarna kan men lekker relaxen op de ligbedden. We hebben ook hier weer een lekker lunchbuffet gehad.De middag is in principe vrij maar iedereen heeft gebruik gemaakt van een optionele excursie: de Ujo Angklung muziekschool in Bandung. Omdat we hier ruimschoots op tijd zijn aangekomen hebben we de tijd om rond te lopen in de souvenirshop en sommigen van onze groep kopen hier Wayangpoppen, niet te duur.
De voorstelling begint om 16.30 uur met een wayangvoorstelling. We hebben later gehoord dat een echte Wayangvoorstelling enkele dagen kan duren, we vonden hier 5 minuten al genoeg, omdat je het verhaal niet kent.We hebben een geweldige middag gehad op deze muziekschool. Het is vooral leuk om te zien hoeveel plezier deze kinderen beleven aan het geven van de voorstelling. Dit project in opgezet om in deze wijk de kinderen een kans te geven zodat ze hun tijd na school nuttig besteden en niet op straat blijven hangen. De angklung is gemaakt van bamboe buizen en doordat ze verschillend zijn van dikte en lengte krijgen ze steeds andere klanken.
Op vrolijke klanken komen de kinderen op van klein naar groot in bontgekleurde pakjes. We krijgen verschillende liedjes te horen en zien gelijk het verschil tussen de kleintjes en de grotere kinderen. We krijgen ook een speciale dansvoorstelling te zien van 2 meisjes.
Na de pauze krijgen alle toeschouwers een angklungin de handen geduwd en we moeten nu zelf muziek gaan maken. Alle instrumenten hebben een nummer en onze dirigent laat weten aan de hand van bepaalde gebaren welk nummer aan de beurt is en men gaat dan met de angklung aan de onderkant op en neer zodat een bepaald geluid komt, dit is dan een muzieknoot. Onze dirigent laat op een groot bord zien welke angklung-instrumenten hij wil horen en zodoende komt er een echt lied uit.
Na goed oefenen lukt het ons toch om verschillende melodieën te spelen. Nadat alle instrumenten zijn opgehaald denken we dat de voorstelling is afgelopen, maar dat hebben we mis want alle kinderen komen weer terug en iedereen moet op de dansvloer. Je kan zeggen dat je niet wilt omdat je foto's wilt nemen maar daar trekken zij zich niets van aan want iedereen moet eraan geloven en komt dus ook op de dansvloer. Dit is erg amusant om iedereen op de dansvloer te zien staan en alles wat deze kinderen doen ook na te doen. Rond 18.00 uur is de voorstelling dan wel over en gaan we weer naar het hotel in Bandung.
Donderdag 5 augustus 2004 - dag 12
Vandaag vertrekken we om 7.00 uur uit Bandung en hebben we een lange rit voor de boeg van 325 km naar Baturaden. De route gaat langs prachtige rijstvelden, waar men volop bezig is.
We hebben om 9.30 uur een Desa-tour, dit is een optionele excursie, die ook iedereen heeft geboekt. Desa betekent dorp. We moeten hier met z'n tweeën overstappen in een koetsje, dat getrokken wordt door een paard. Sommige berijders van deze karren zijn nog kinderen en zij rijden dan ook zeer onstuimig zodat onze bijrijder veel in de gaten moest houden en eventueel corrigeren. Nadat we ongeveer een kwartier in een optocht hebben gereden komen we bij een meer aan, waar we moeten overstappen op een vlot van bamboe met een afdak. Tijdens de overtocht krijgen we gezelschap van een jongen met gitaar, dus muziek erbij.
Tijdens deze overtocht zien we een jonge vrouw in het water lopen met een zeefmand op zoek naar kleine visjes. Zij wilt tegen betaling aan ons laten zien hoe zij de visjes vangt.
Op het eiland aangekomen krijgen we een rondleiding van een plaatselijke gids. Nadat we de enige tempel hebben bekeken lopen we verder naar het dorpje. Onze gids vertelt dat in dit dorpje maar 6 families mogen wonen en niet meer. Alle sawa’s in de omgeving zijn eigendom van dit dorp.
Bij de huizen komen we bij een oud indo-vrouwtje, dat rijst aan het stampen is. We mogen foto's van haar maken en ook het woonhuis met keuken bezichtigen, waar dus niets in staat. Het is en blijft toch maar behelpen daarbinnen.
We lopen terug naar de paardenkoetsjes via een prachtige pad dwars door het rijstveld en langs een vijver met waterlelies.
Wanneer we weer terug zijn bij de bus gaan we verder en rijden door een prachtige omgeving met rijstvelden om het Sudanese dorp Kampong Naga te gaan bezoeken
Dit traditionele dorp heeft nog geen elektriciteit, stromend water of andere gemakken van deze tijd maar het ligt wel prachtig in een dal tussen twee bergen en hier komen we nadat we ongeveer 350 traptreden naar beneden zijn gelopen.
Na de rondleiding door dit dorp moeten we ook weer naar boven en dit valt zwaar tegen in deze hitte en iedereen is dan ook blij dat we boven rustig kunnen genieten van het lunchpakket met 3 broodjes.
Hieronder nog foto’s van enkele bewoners uit dit dorp.Hierna moeten we nog 200 km verder rijden naar Baturaden , dit is ongeveer 5 uur en omdat iedereen vrij moe is slaapt tijdens deze rit bijna de hele bus.
Vrijdag 6 augustus 2004 - dag 13
Vertrek om 7.30 uur richting Yogyakarta. Om 9.30 uur bezoeken we een Souhoen-fabriek in Gombong, waar men o.a. een soort cellofaan-achtige miehoen produceert, die souhoen heet en wordt gemaakt van de sagoenpalm. Op dit moment is men bezig om de blauwe miehoen te maken. Dit is eigenlijk verboden maar de plaatselijke bevolking wil niets anders, vandaar. Van hygiëne hebben ze hier nog nooit gehoord en het is maar goed dat ik geen miehoen lust. Bij binnenkomst zie je gelijk 2 jonge knullen met sigaret in waterbakken staan om het deeg te kneden.
Daarna wordt het deeg verhit en vermengt met water en blauwe kleurstof. Daarna wordt de hete brei in een pers gegoten, waar men bovenop staat en met mankracht de mie op platen perst en deze in de buitenlucht laat drogen. Hierna worden bundels gemaakt voor de verkoop. Wat we hier zien is dus allemaal hand-en stampwerk.
Na onze koffiestop moeten we nog 2 uur doorrijden naar de Borobudur. Hier aangekomen stormen de verkopers al op ons af maar we lopen vlug naar de entree.
We worden opgesplitst in 2 groepen met elk een eigen gids en krijgen een rondleiding van ongeveer 1,5 uur.
De Borobudur is 's werelds grootste boeddhistisch monument en heeft de vorm van een hele grote stoepa. Het werd gebouwd tussen 778 en 856 en is een eeuw lang verlaten geweest. In deze periode vond er een grote uitbarsting plaats van een nabijgelegen vulkaan en werd het gebouw bedolven onder een dikke laag vulkaanas. De tempel werd in 1814 herondekt door een engelse luitenant-gouverneur van Java, nadat hij tijdens zijn bezoek aan Semarang geruchten had gehoord over een 'berg van boeddhistische stenen'. Hij stuurde mensen erop af om dit te onderzoeken en de tempel was een overwoekerde heuvel met bomen, struiken en aarde geworden. Men is twee maanden bezig geweest om het struikgewas en de laag aarde te verwijderen, Het werd toen duidelijk dat het om een groot eeuwenoud complex ging. In de jaren daarna werd de Borobudur helemaal opgegraven, maar ook herhaaldelijk geplunderd. De Nederlanders richtten een comité op ter bescherming van het monument en er kwam een einde aan de plunderingen. Op dat moment begon tevens de restauratie. In 1973 hielp ook de UNESCO mee en tien jaar lang werd er met maar liefst 700 mankrachten aan dit prachtige monument gewerkt.
De tempel bestaat uit verschillende niveau's en op de eerste vijf lagen wordt het verhaal van Rayamana vertelt en er staan 7 verschillende boeddha's met ieder een eigen betekenis. Op de bovenste drie niveau's staan opengewerkte stoepa's. In vroeger tijden stonden in deze stoepa's boeddha-beelden maar veel zijn nu leeggeroofd. Om een wens te laten uitkomen moeten de dames de voeten aanraken van deze boeddha's en de heren moeten een ringvinger aanraken. We zullen zien ?!
Het valt op dat het erg rustig is hier op dit complex. We hebben een groepsfoto laten maken voordat we de tempel opklommen en nadat we alles hebben gezien komt de fotograaf met zijn foto's, die we kunnen kopen voor RP 30.000 = EUR 3,- dus niet veel, we kopen de foto dus. Kort daarna merkt iemand op dat we maar met het halve reisgezelschap op de foto staan. Dus we roepen de anderen er ook bij en er wordt een nieuwe foto gemaakt van de hele groep.
Nu blijkt dat niet iedereen de foto heeft gekocht, want de fotograaf reist ons achterna naar het lunchadres en blijft daar de hele tijd buiten op ons wachten, maar niemand wil nog een foto, dus voor niets gewacht.Nadat we op de reis verder nog een foto hebben gemaakt van de bentoeltempel - horende bij de Borobudur maar wel buiten het hele complex, rijden we verder en bezoeken rond 16.00 uur een zilversmidse met winkel. Op deze smidse maakt men veel filigraansieraden, vooral broches, je vindt ze mooi of niet.Daarna krijgen we de gelegenheid om in de winkel iets te kopen. Voor ons hoeft het niet maar anderen maken gretig gebruik hiervan om armbanden en/of kettingen te kopen voor het thuisfront.
Na de zilverstop rijden we verder naar het Quality Hotel Yogyakarta, waar we twee nachten zullen blijven. We hebben een vrije avond en sommigen doen het rustig aan maar wij willen samen met Nancy en anderen met de hotelbus naar het winkelcentrum Mata-Hari aan de andere kant van de stad. Omdat we hebben afgesproken dat de hotelbus ons om 21.30 uur weer zal ophalen gaan we op tijd terug naar Nancy en vragen haar om met ons mee te gaan naar een apotheek waar nog diverse middeltjes worden gekocht voor onderweg en thuis, want dit kost hier echt helemaal niets, bijna. Tijgerbalsem voor EUR 0,50 – mentholzalf tegen allerlei kwalen EUR 0,25.
Na een zeer laat diner in het hotel hebben we 's avonds nog in de hotelpub gezeten waar een band optrad, goede muziek maar wel erg hard. Praten gaat dan niet, zodoende toch maar rond 01.00 uur naar bed.
Zaterdag 7 augustus 2004 - dag 14
Rustig begin vandaag omdat we 2 dagen in Yogyakarta zullen blijven en zodoende vertrekken we pas om 8.00 uur naar een kunstgalerij en batik-fabriek van een javaanse kunstenaar Kabul. We krijgen uitleg over de werkwijze van het batikken, dit werk gebeurt hier alleen maar door vrouwen. Bij het batikken wordt gesmolten was aangebracht op de stof om te voorkomen dat de kleurstof bij het verven in bepaalde delen doordringt zodat er een negatief patroon ontstaat. Dus de delen, die niet geverfd mogen worden krijgen een waslaag en daarna worden de lappen geverfd in een bepaalde kleur. De oude was wordt verwijderd door de stof in kokend water te wassen. Vervolgens moet voor een tweede verfbad opnieuw was worden aangebracht en zodoende kan het gebeuren dat men voor bepaalde stoffen of schilderijen wel meer dan honderden uur bezig is en kan bv 25 keer worden geverfd.
Na dit bezoek staan er buiten becak = fietstaxi's klaar om ons via een rondrit door de buitenwijken van Yogyakarta naar het paleis van de sultan te brengen.
Ondanks dat dit door Nancy is geregeld en ook betaald wordt, willen de chauffeurs toch ook weer een fooi van ons.
Hier aangekomen kunnen we zelfs een Nederlandse krant kopen.
Het koninklijke Keraton is een meer dan twee eeuwen oud paleiscomplex, midden in de stad. We krijgen ook hier een rondleiding en wandelen langs verschillende ruimten waarin alles is te zien de geschiedenis, schilderijen en kleding van vroeger tot nu. We zien dat alles goed wordt bijgehouden en dat het vroegere personeel van de sultan mag blijven wonen op het complex. De huidige sultan woont nog in een gedeelte van dit complex.
Aan het einde van de rondleiding komen we bij een schimmenspel met gamelan muziek. We kijken even maar omdat we dit niet begrijpen van hoeft het van ons niet.Hierna gaan we verder naar een batik-fabriek, waar men o.a. met behulp van metalen stempels werkt. Dit gaat natuurlijk veel sneller, alleen de patronen zijn eentonig, maar het blijft toch handwerk. Je kunt hier ook kleding, blousen of broeken, laten maken in de winkel. Sommigen van onze groep laten iets maken en de kleding wordt dan in de avond afgegeven bij het hotel.
Nadat we de laatste OAD-lunch hebben genuttigd, mogen wij vanmiddag lekker ontspannen want er staat niets op het programma. De een gaat zwemmen, de ander gaat winkelen, en degene, die ziek zijn liggen op bed.
's Avonds hebben we weer een optionele excursie: Dinner en dance.
We worden om 18.30 opgehaald en komen bij een restaurant waar een buffet klaarstaat en hierna krijgen we een dans en zangvoorstelling, een soort opera. Het buffet valt zwaar tegen want al het eten, behalve de saté, want dit lag op de grilplaat, was allemaal koud en wanneer men nieuwe frites brengt dan is deze ook al koud. Het had zo lekker kunnen zijn, maar helaas.
Na dit diner kunnen we naar een openluchttheater waar een voorstelling het verhaal van de Ramayana vertelt, een soort Romeo en Julia.
Ze zeggen wel eens: je moet het gezien hebben, maar van ons hoeft het niet.
Dat geldt ook voor deze avond. Na de voorstelling is er een mogelijkheid om met de acteurs op de foto te gaan.Zondag 8 Augustus 2004 - dag 15
We moeten vandaag op tijd vertrekken 7.00 uur want we hebben een rit van 340 km voor de boeg. Na een goed ontbijt en ruim 16 km verder door de 'vallei van de Koningen' of de 'Vallei van de doden', een vlakte bezaaid met ruïnes van oudheden. We hebben dus al om 7.30 uur onze eerste stop, t.w. de Prambanan tempel, het grootste en best bewaard gebleven hindoeïstische tempelcomplex.
Prambanan werd rond 856 voltooid als aandenken aan de overwinning van Rakai Pikatan op de laatste Sailendra vorst. Binnen enkele jaren na de voltooiing werd de tempel weer verlaten en raakte in verval. Inmiddels is een klein gedeelte van het hele complex gerestaureerd. Op de centrale binnenplaats van het complex staan acht gebouwen, waarvan de drie grootste - in een lijn van noord naar zuid - aan de westkant van het plein. Bij de noordelijke en zuidelijke toegangspoorten van de binnenplaats staan twee identieke 16 meter hoge hoftempels.
De belangrijkste en grootste tempel is gewijd aan Shiva (slanke maagd), geflankeerd door de tempels van Brahm
a (de gans van Brahma) en Vishnu (zonnevogel). Veel beelden in de tempels zijn verwoest maar de stier is bewaard gebleven. De reliëfs worden tot de mooiste van Indonesië gerekend. Ook staan hier prachtige en indrukwekkende beelden van Shiva, Ganesha en Durga, evenals een vrijstaand beeld van de stier van Shiva, Nandi.
Na een rondleiding van ongeveer 1 uur hebben we het wel gezien en worden we ook hier weer door studenten van 16-17 jaar in het engels aangesproken, zodat ze de engelse taal beter kunnen leren. Ze vragen ook of wij ons e-mail adres willen doorgeven, zodat ze ons thuis ook allerlei vragen kunnen stellen, maar daar beginnen we niet aan.
Omdat het nog vrij vroeg zijn er veel kraampjes op de terugweg naar de bus nog dicht en worden we deze keer dus niet lastig gevallen door verkopers.Onze koffiestop is deze keer bij een Holland Bakery, waar een ruime keus aan gebak is en waar ze ook lekkere koffie hebben. Hier wordt ook door iedereen allerlei vruchtensappen gekocht, zodat we weer eens iets anders hebben in de bus dan water want we hebben nog een lange rit voor de boeg en verder geen uitstapjes vandaag.
We hebben nog even een sanitaire stop bij een soort ‘vogeltjes-markt’, waar o.a. veel aapjes aan de ketting liggen en worden verkocht als huisdier. We vinden dit zielig maar dat zijn de gewoontes hier en daar doe je niks tegen, want je kunt wel zo’n aapje kopen en loslaten is het bos maar binnen de kortste tijd is deze aap dan weer gevangen en wordt hij hier weer verkocht.
Waarschijnlijk omdat het zondag is, zijn we toch op tijd aangekomen bij ons hotel Graha Cakra in Malang, ruime kamers en goede biefstuk, gezellige muziek door een bandje en om 21.30 uur naar bed omdat we er vannacht weer op tijd uit moeten.
Maandag 9 augustus 2004 - dag 16
Opstaan om 0.45 uur - douchen - kopje koffie en om 1.30 uur worden we met 4 kleine busjes naar de Bromo vulkaan gebracht om de zonsopkomst te zien. Omdat dit een optionele excursie is, mogen een aantal mensen nog wat langer blijven liggen omdat deze niet mee gaan. We hebben allemaal dikkere truien en jassen meegenomen want het kan nogal koud zijn daarboven - 2700 mtr. Het is zeer rustig in de straten van het donkere Malang en de tocht naar de vulkaan zal ongeveer 2,5 uur duren. Onderweg om 2.00 uur rijden we nog langs een nachtmarkt, waar veel bedrijvigheid is. Het is raar om te zien dat er diverse mensen met etenskarretjes langs de weg lopen, waarschijnlijk op weg naar huis. Het is weer eens wat anders om midden in de nacht te rijden langs toch behoorlijk grote bergdorpen. Wanneer we op een bepaalde hoogte zijn, moeten we allemaal uitstappen voor de sanitaire stop en het wordt hier steeds drukker met andere groepen. Na ongeveer een half uur rijden we verder naar boven langs een behoorlijk steil en bochtige weg. Boven aangekomen krijgen we van onze gids nog een kop koffie of thee en kunnen ook nog jassen huren, maar deze zien er niet fris uit, dus laat maar. We hebben ieder 2 t-shirts aan en daaroverheen nog een vest.
Rond 5.00 uur mogen we verder naar boven lopen naar het hoogste punt, maar dit valt niet mee want dit gaat over een lastige trap en het is erg donker want we zijn onze zaklamp vergeten mee te nemen. We kunnen ons plekje zoeken en de lucht is gelukkig helder, want daar heb je natuurlijk niets over te zeggen. We hebben van de gids gehoord dat de dag ervoor door de bewolking weinig was te zien en de dag erna heeft het de hele tijd geregend. Harry heeft erg veel last van de kou en heeft foto's gemaakt met bibberende handen.
De laatste uitbarsting hier was ongeveer 3 maanden geleden en er zijn nog 2 mensen omgekomen door lavastenen.
We hebben een perfecte plaats want recht voor ons zal de zon opkomen en rechts van ons kijken we op een nog werkende vulkaan, die elk half uur een rookpluim laat zien.
Het is erg druk geworden hierboven en je hoort hier allerlei verschillende talen. We maken regelmatig een foto van de steeds anders wordende lucht - het is prachtig en om 5.30 uur laat de zon al een klein stukje zien en iedereen roept oh en ah. Het gaat vrij snel want binnen 5 minuten is de zon al helemaal te zien. Na 15 minuten gaat iedereen weer terug naar de busjes, eigenlijk jammer want het uitzicht is prachtig, de zonnestralen over de nevel tussen de bergen, ik blijf genieten. De vulkaan aan de rechterkant is schitterend met de zon erop, heel apart.
Met de busjes gaan we in 'convooi'verder en dalen met duizelingwekkende bochten en afgronden naast ons naar beneden de vlakte op en komen in een soort maanlandschap terecht, kaal en zanderig. Bij een tempel aangekomen zien we mannen met paarden te staan en we krijgen een kaartje met daarop de naam van onze begeleider met paard.
Te paard rijden we de helling van de nog werkende vulkaan op. Het is vrij stoffig zodat veel mensen en zeker de begeleiders hebben een zakdoek voor de mond, maar wij niet. Na een kort ritje gaan we een trap met 256 treden beklimmen. Het is een flinke klim en extra moeilijk omdat er veel zwaveldamp hangt en dit slaat op je keel en luchtwegen, dus bijna iedereen staat regelmatig op de trap uit te hijgen. Eenmaal boven wordt je beloond voor de inspanning en heb je een geweldig uitzicht vanaf de kraterrand over het hele gebied maar ook in de vulkaan, die diep beneden rook- en zwavelwolkjes laat ontsnappen. De kraterrand is vrij smal dus ik hou me vast aan het hekje wat er langs staat.
Hierboven maar ook onderaan de trap staan plaatselijke jongens bosjes bloemen te verkopen - het is de bedoeling dat je deze bloemen in de krater gooit voor geluk. Maar even later klimmen de jongens dan weer langs de wand naar beneden om die bosjes weer op te halen en opnieuw te verkopen.
Onderaan de trap staan de paarden met begeleiders te wachten maar ik ga te voet terug want ik vindt het zielig voor deze magere paarden. Te voet kan je op je gemak rondkijken want het toch behoorlijk steil en op het paard moet je dit goed in de gaten houden door achterover te hangen en je goed vasthouden. Terug bij de busjes verwachten de begeleiders van de paarden nog een extra fooi van ons, terwijl ze ook betaald krijgen van onze gids. Na de uitbetaling zie je iedereen op zijn paard klimmen en weer terug naar huis rijden en waarschijnlijk aan het werk gaan want het is nu pas 7.30 uur en morgen staan ze hier weer klaar om 6.00 uur.
Terug in de bus gaan we eerst over een weg vol kuilen naar het bergdorp en rijden vervolgens naar een restaurant, waar iedereen zijn ontbijtbox krijgt. De box is goed gevuld met een blikje jus d'orange, een banaan en een lekker club sandwich. De cappucino is hier ook erg lekker. Om 9.00 uur rijden we verder naar de plaats waar we de achterblijvers zullen treffen bij onze bus. We zien elkaar rond 10.00 uur en zij hebben dan ook al twee uur gereden.
Nadat we om 13.00 uur een lunch hebben gehad, rijden we verder naar ons laatste hotel op Java en komen om 15.15 uur aan bij het complex Marga Utomo II in Kalibaru. Hier in de tuin vol met prachtige bloemen en bomen, langs een kabbelend beekje, staan onze bungalows met veranda. Het is zeker niet luxe en de bedden kraken enorm en zijn vrij hard. Het diner verloopt ook niet zo soepel, ach het is maar voor 1 nacht.
